Categorie: Praktisch

Diep luisteren

Luisteren is een kunst op zich. Luisteren vraagt om jouw aanwezigheid. Het vraagt om jouw bereidheid om een ontvangstruimte te hebben voor de ander. En om, in ieder geval in eerste instantie, af te zien van advies. Af te zien van jouw verlangen om het op te lossen of het fijner te maken voor de ander. En als het gaat om iets wat jouw raakt, om af te zien van reactief te zijn. Luisteren gaat over volledig aandachtig aanwezig zijn bij de ander en de ander willen zien. De ander willen begrijpen. Begrijpen waar het werkelijk over gaat onder het verhaal. Hoor niet alleen wat er gezegd wordt, maar ook wat er niet gezegd wordt. Kijk naar wat er gebeurd bij de ander. Zie wat het lichaam vertelt. Gun de ander zijn emotie. Als het nou gaat om verdriet of boosheid. Het mag er zijn. Het hoeft niet opgelost te worden. Als er niets gezegd wordt, verbreek dan niet te snel de stilte. Soms heeft stilte veel te zeggen en is stilte meer dan de afwezigheid van geluid. Als je deze ruimte kunt bieden aan de ander, kan er zich een proces ontvouwen, die niet ontstaan zou zijn als je respons zich zou richten op het oplossen van hetgeen gedeeld wordt. Zo ontstaat er ruimte voor de ander en voor jezelf.

Van Verzet naar Acceptatie: Hoe Om Te Gaan met Negatieve Emoties

Wanneer je worstelt met een moeilijk gevoel, een emotie, of herhaaldelijk last hebt van een negatief zelfbeeld, helpt het niet om simpelweg te proberen er vrij van te komen door te werken aan het ongewenste. Het helpt ook niet om het te labelen als ego-gedrag of on-spiritueel, of om te proberen je ‘spiritueel’ of ‘beter’ te gedragen. Het najagen van bevrijding kan je juist gevangen houden.

Wat echt helpt, is het voelen. Er geïnteresseerd in zijn. Het blijven voelen in je lichaam. Het erkennen door er woorden aan te geven. Het verlangen voelen naar hoe je het eigenlijk graag gehad zou hebben en accepteren (soms letterlijk buigen) voor het feit dat het simpelweg niet zo was of is. Dit alles doen met oprechtheid, uit respect voor wie jij bent en alles wat zich in jou voordoet. Niet als een ‘handig trucje’ om ergens vanaf te komen, maar om echt in verbinding te zijn met jezelf.

Liefde in plaats van straffen

Twee weken geleden hadden we zo’n magisch moment met onze oudste zoon (11 jaar), dat ik echt nog wil delen. Wie weet inspireert het iemand.

Tracy haalde de jongens op van school en daar gebeurde iets tussen Tracy en onze oudste zoon waarna hij heel erg heftig reageerde. Vanuit ons perspectief was er in eerste instantie eigenlijk niet zoveel aan de hand. Maar onze oudste zoon werd ergens diep in geraakt. Dat kan, dat mag. Hoe hij reageerde echter, was echt niet ok. Laat ik de exacte woorden niet herhalen waarmee hij Tracy uitschold. En bovendien gaf hij haar een flinke duw. Ook hield hij er maar niet over op.

Thuisgekomen, ik was inmiddels op de hoogte, zijn we met z’n drieën gaan zitten. Onze jongste zoon (7 jaar) was er overigens ook bij. Ik kon aanwezig zijn als een soort van mediator en zorgde ervoor dat beiden de gelegenheid kregen om hun verhaal, zo geweldloos mogelijk, te vertellen. Er ontstond vooral heel veel begrip voor en vanuit beide ‘kanten’. En natuurlijk en misschien ook wel vooral voor onze oudste zoon, die zich zo had laten gaan. Begrip voor zijn gevoel, maar wel een afkeuring van zijn onhandige expressie van dat gevoel.

Dit voelde al buitengewoon fijn en was eigenlijk niet iets nieuws. Dit doen we wel vaker zo. Maar ik zat nog ergens mee. Enerzijds voelde het goed zo en konden we het erbij laten. Maar ergens was er iets in mij wat zijn reactie zo buiten elke proportie vond, dat ik me afvroeg of hier toch niet nog een straf op moest staan. Maar ik vroeg me ook echt af wat dat nog zou bijdragen. (Als dat überhaupt al ooit iets bijdraagt). Toen herinnerde ik me dat ik ooit gelezen had van een stam, waar het gebruikelijk was om iemand die ‘kwaad’ had gedaan niet te straffen, maar om in een ritueel in een kring om hem heen te gaan staan en hun liefde en waardering voor die persoon te uiten. Ik deelde dat gegeven, waarna Tracy gelijk zei; “Kom laten we dat doen!”

Onze oudste zoon, die duidelijk zichtbaar spijt had, had hier eigenlijk niet heel erg veel trek in. Maar we lieten hem eigenlijk geen keus. Hij stond in het midden en Tracy, onze jongste zoon en ik stonden hand in hand om hem heen. Omstebeurt noemden we een kwaliteit die we bewonderen in onze oudste zoon en waarom.

“Ik vind hem zo lief omdat…”

“Ik vind hem dapper omdat…”

“Ik vind hem zorgzaam omdat…”

“Ik vind hem grappig omdat…”

Na twee zinnen liepen de tranen over zijn wangen. Even later kon hij het niet meer opbrengen om daar te staan. Als antwoord op de vraag wat er gebeurde, zei hij dat hij zoveel liefde voelde. Hij legde zijn hand ook echt op zijn hart, zo van daar voel ik het. Hij zei dat het zo groot was dat hij het nauwelijks kon toelaten. Ik heb toen op mijn knieën op de grond gezeten terwijl hij achterover leunend tegen mij aan zat, nog steeds in tranen. Tracy en onze jongste zoon aan zijn zijde om er gewoon voor hem te zijn. Vol liefde. Vol aandacht. We hebben hem helemaal laten voelen hoe welkom hij is. Het was heel bijzonder!

Van Botsing naar Bloei: Een Moment van Gezinsverbinding

Gisteren had ik een bijzondere ervaring die ik graag wil delen. De dag begon nogal tumultueus, met een botsing tussen mijn oudste zoon en mij. Zijn actie en mijn reactie schrokken ons beiden. Ik was zo gefrustreerd dat ik even het huis uit ben gegaan om mijn gedachten te verzetten. Gelukkig kon Tracy op dat moment de steun voor onze oudste zoon zijn, terwijl ik de ruimte kreeg om tot rust te komen. Die tijd alleen was echt nodig.

Later op de dag hebben we het gesprek met z’n allen weer opgepakt en hebben we elkaar in de armen gesloten. Dat was al een waardevolle stap, maar het mooiste moest nog komen.

We besloten om samen te mediteren en een deelronde te doen. Ondanks dat onze jongste zoon pas vijf is en de oudste tien, deden we een eenvoudige oefening waarbij we om de beurt deelden wat we moeilijk vonden, wat we fijn vonden, en een mooie eigenschap noemden van elk gezinslid en van onszelf. Na deze ronde mediteerden we kort met een bodyscan.

Toen het tijd was om naar bed te gaan, bracht Tracy onze jongste zoon naar zijn kamer. Mijn oudste zoon en ik bleven nog even zitten en deden een bijzondere oefening: we zaten met gesloten ogen tegenover elkaar en zeiden om de beurt: “Als ik ervan uitga dat ik een bijzonder mens ben, dan merk ik…” We vulden dit aan met wat we voelden of wat in ons opkwam.

Deze oefening was al krachtig op zichzelf, maar het samen doen met mijn oudste zoon, vooral na een zo heftige start van de dag, was echt bijzonder. Zijn antwoorden waren hartverwarmend: “Dan voel ik dat ik blij word.” “Dan voel ik dat ik het fijn vind als anderen mij bijzonder vinden.” En hij eindigde met: “Dan voel ik dat ik echt bijzonder ben!” Wauw! ❤️

Een innerlijke begeleidings sessie

Hieronder deel ik een fragment uit een individuele sessie waarin ikzelf (J:) de cliënt ben. In een sessie is er meestal een gesprek en een deel dat we ‘dieptewerk’ noemen. Dit is een vorm van passievolle zelfonderzoek (self-inquiry), waarbij we focussing gebruiken om diep in contact te komen met wat zich van binnen aandient.

Het vraagt om voelend aanwezig te zijn bij je proces en je te laten leiden door wat er in het moment opkomt. Het onderstaande fragment is het dieptewerk. Stel je voor dat dit alles in een rustig, vertraagd tempo gebeurt, terwijl ik met gesloten ogen mijn gevoelens en ervaringen onderzoek. De sessie wordt begeleid door Chris (C:).

Het begint met een behoefte aan bevestiging en de druk op mijn schouders die daarmee samenhangt. Het eindigt met een gevoel van enorme kracht, vrijheid en levenslust.

C: Hoe zit je er bij? Wat voel je allemaal?
J: Spanning op de schouders is het meeste op de voorgrond.
C: Je hebt je best gedaan de afgelopen tijd of vandaag?
J: Ik voel dat het goed met me gaat en dat geeft me het gevoel dat ik met vragen MOET komen.
C: Er is een opjager.
J: Maar ik heb niet zoveel te vragen op dit moment.
C: Stel dat je het wel zou hebben, wat is daar dan fijn aan? Waar zou dat goed voor zijn?
J: Laten zien dat ik er intensief mee bezig ben. Om goedkeuring te krijgen. Van Chris.
C: Hoe is dat om te voelen? Dat je bevestiging wilt? Wat is dan voelbaar?
J: Spanning om het voorhoofd.
C: Zou het kunnen zijn dat je boos bent? Zit er boosheid in het voorhoofd?
J: Voornamelijk dan naar mezelf.
C: Wat gebeurd er als je zegt, Chris ik wil heel graag goedkeuring van jou?
J: Chris, ik wil heel graag goedkeuring van jou… Er ontstaat meer spanning op mijn hoofd. Ik voel ook dat het niet helemaal de lading dekt. Het zit in de hoek van bevestiging dat ik goed bezig ben. Dat vind ik zelf namelijk.
C: Als mezelf gun dat ik bevestigd wil worden door jou, dan merk ik…
J: Als mezelf gun dat ik bevestigd wil worden door jou, dan merk ik…dat ik meer ontspan.
C: Wat zou het je brengen? Wat zou ik precies moeten zeggen?
J: Het zou mij de toestemming geven om op deze manier verder te blijven gaan.
C: Wat is deze manier?
J: Ik trek mijn eigen plan. Ik wijk af van wat ik denk dat er van mij verwacht wordt. Bijvoorbeeld toch mijn cliënt de buigoefening laten doen bij de eerste sessie.
C: Waar is iets in jou dan naar op zoek?
J: Ik voel veel creativiteit, veel ideeën, eigenheid. Maar het mag niet helemaal bestaan.
C: Geef het geduldig de tijd… Wat is voelbaar? Waar speelt zich dit af?
J: Ik voel voornamelijk spanning op mijn voorhoofd.
C: Ok. Voel de spanning op je voorhoofd. Vergeet even alles en zeg; als voorhoofd ben ik even hartstikke boos. Als voorhoofd wil ik het op mijn manier doen. Eigenwijs zijn en koppig.
J: Als voorhoofd ben ik even hartstikke boos… Als voorhoofd wil ik het op mijn manier doen… Eigenwijs zijn en koppig…. Bij het laatste zinnetjes wordt het wat rustiger. Er kwam iets in me op, dat ik daar op afgerekend ben; “wat ben je toch eigenwijs! Werd er altijd gezegd.
C: Als ik mezef gun om zo eigenwijs te zijn als ik werkelijk ben, en mijn eigen WIJSHEID volg…
J: Als ik mezef gun om zo eigenwijs te zijn als ik werkelijk ben, en mijn eigen WIJSHEID volg…dan voel ik heel subtiel boosheid komen. Boosheid over dat ik mij niet wil laten opleggen wat ik moet doen.
C: Ik wil niet dat jij bepaalt wat ik te doen heb! Ik wil het op mijn manier doen! Ik ben het zo zat om mij door anderen te laten bepalen! En als ik dat zeg dan merk ik…
J: Ik wil niet dat jij bepaalt wat ik te doen heb! Ik wil het op mijn manier doen! Ik ben het zo zat om mij door anderen te laten bepalen! Als ik dat zeg dan merk ik dat de spanning minder wordt. Dat de druk op mijn schouders verdwijnt en dat ik me heel vrij voel.
C: Ja. Hoe is het om dat te voelen? Als ik er vanuit ga dat die vrijheid ben…
J: Als ik er vanuit ga dat ik die vrijheid ben dan… ontstaat er stroming, vreugde, creativiteit.
C: Hoe is het om jezelf compleet vrij te laten? Om jezelf complete vrijheid te gunnen?
J: Dat voel ik me heel licht.
C: En hoe verhoud je je dan met mij? Hoe is dan de behoefte aan goedkeuring?
J: Die is er niet meer. Dan zie ik jou als een wijze ervaren man die mij wat kan leren, maar die mijn niets oplegt. Er is gelijkwaardigheid… Er ontstaat een soort sprankeling.
C: Als ik er vanuit ga dat ik die sprankeling ben dan…
J: Als ik er vanuit ga dat ik die sprankeling ben dan… ontstaat er speelsheid.
C: Als ik er vanuit ga dat ik speelsheid ben…
J: Als ik er vanuit ga dat ik speelsheid ben… dan… is er heel veel genieten. Een verlangen om het leven te ontmoeten.
C: Hoe is het om een vrije rebel te zijn?
J: ZO GOED!
C: Of te wel gewoon authentiek.
J: Het is ambivalent. Het voelt goed, maar mijn criticus zeurt over het feit dat er iets aan de hand moet zijn.
C: Er moeten toch ook moeilijkheden zijn.
J: Ja. Moeilijk om het helemaal er te laten zijn.
C: Rot op IC, ik kies voor mezelf, voor de levensvreugde. Hoe is dat?
J: Rot op IC! Ik kies voor mezelf en voor de levensvreugde! Heerlijk!
C: Die IC is een innerlijke bemoeial. Hoe zou het zijn om die buiten de deur te houden? (Deze interventie kan nu omdat er al heel veel werk met criticus is gedaan). Hoe zou het zijn om voor jezelf te kiezen?
J: Heel subtiel is er ergens een angst om de verbinding kwijt te raken.
C: Ik ben bereid om alleen te staan. Dat is de voorwaarde! Om mezelf centraal te stellen.
J: Ik ben bereid om alleen te staan. Om mezelf centraal te stellen. En als ik dat zeg dan merk ik, dat er iets is dat toch die bevestiging nodig heeft. Als ik alleen sta is er niemand om me te bevestigen.
C: Dus de weg is om jezelf je authentieke verlangen naar bevestiging te gunnen.
J: Als ik mezelf mijn verlangen naar bevestiging helemaal gun, dan merk ik…dat dat een beetje gekietelt mag worden, dan merk ik dat het me in positieve zin niet meer interesseert.
C: Hoe zit je er dan bij?
J: Rustig, stevig, autonoom, content.
C: Hoe is het als er niks meer gedaan hoeft te worden? Projecten wegvallen? Als er rust is, eenvoud.
J: Dat voelt als iets waar ik al jaren naar opzoek ben. Vrijheid.
C: Dus hoe is het om vrijheid te zijn?
J: Als ik me realiseer dat ik vrijheid ben, dan voel ik heel sterk mijn onderbenen. Zwaar, drukkend op de grond. Heel erg veel stevigheid.
C: Ja voel dat. Als ik er vanuit ga dat ik die kracht ben.
J: Het voelt overweldigend!
C: Waartoe ben je in staat van hieruit? Waartoe voel je je in staat?
J: Om gewoon helemaal mijn eigen leven te leiden.
C: Ik kies ervoor om vanaf nu mijn eigen leven te leiden en me niet meer door andere te laten bepalen. Als ik dat nu zeg dan merk..
J: Ik kies ervoor om vanaf nu mijn eigen leven te leiden en me niet meer door anderen te laten bepalen. Als ik dat nu zeg dan merk ik… een hele grote ja! Ja tegen het leven. Ja tegen dit gevoel. Het gevoel van eigenheid, stevigheid, vrijheid. Om vrij mens te zijn.
C: Ok, kijk hoe het is om rustig vanuit dit gevoel je ogen open te doen.

Jezelf leren kennen.

Als je meer jezelf wilt zijn en meer wilt gaan leven op een manier die voor jou klopt. Of anders gezegd als je meer levenslust en vreugde wilt voelen en los wilt komen van allerlei beperkende gedachten en gevoelens over jezelf en je leven.

Begin dan eerst met alles in jezelf te ontmoeten zonder het af te wijzen. Wees eerlijk. Radicaal eerlijk. Als dat moeilijk is dan ben je eerlijk over het feit dat het moeilijk is om eerlijk te zijn. Om zo waarachtig naar jezelf te zijn is ook moed nodig. Deze reis wordt ook niet voor niets de weg van de held genoemd. Wees moedig.

Zijn er tegenstrijdige gevoelens, verwelkom ze allen. Er hoeft niet één gevoel, één idee gelijk te hebben of de juiste te zijn. Ze mogen er allemaal zijn. Iets in mij vind dit, maar een ander deel in mij vindt dat. Voel de rust die deze houding met zich meebrengt. Ontdek de ruimte die daardoor ontstaat.

Gun jezelf de tijd om jezelf te leren kennen. Stap voor stap. Daar waar jij nu bent. Je hoeft nergens anders te zijn. Je hoeft niet
zogenaamd beter te zijn dan je nu denkt te zijn.

Door een aandachtige nieuwsgierige houding naar jezelf te hebben, kun je op allerlei manieren jezelf leren kennen. Wees aandachtig en nieuwsgierig in het alledaagse. Ga uitdagingen aan en voel en onderzoek wat dat met je doet. Ga zitten en doe innerlijke oefeningen. Beweeg, dans, word je bewust van wat er in je omgaat. Maak een gewoonte van meditatie. Houd een reflectiedagboek bij. Volg workshops en trainingen. Zoek een coach op. Schrijf je levensverhaal. Neem een heel bewuste
houding aan in je relaties. Vooral in je liefdesrelatie. Deze wordt immers niet voor niets weleens een moderne tempel genoemd. Nergens kun je jezelf zo goed leren kennen als in de liefdesrelatie.

Er zijn eindeloos veel manieren waarop je jezelf kan leren kennen. Maar doe het wel met de juiste houding. Vriendelijk, waarachtig, onderzoekend, aanwezig. En zie af, in elk geval in eerste instantie, van jezelf of de situatie te willen veranderen.

En als je daar wat hulp bij kunt gebruiken, schroom niet.

Veel liefde en kracht op je reis gewenst!